Akoestiek

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Is de wetenschap die zich bezig houdt met geluid en deze heeft zeer veel verschillende praktische toepassingen met als gevolg veel verschillende deelgebieden.

Voor de podiumkunsten is vooral het deelgebied van belang dat men zaalakoestiek noemt en dat zich bezighoudt met het gedrag van geluid in grotere en kleinere ruimtes, zoals theaterzalen of andere locaties inclusief de openlucht. Voor de optredende podiumkunstenaars is het van groot belang dat hun stemmen, muziek en andere geluiden waarmee zij hun kunst vertolken duidelijk en zoals bedoeld overkomt op alle aanwezige toeschouwers. Zowel optredenden als toeschouwers hebben doorgaans snel een mening gevormd over een goede of een slechte akoestiek en derhalve wat een goede of slechte zaal is. De wetenschappers en specialisten in de zaalakoestiek hebben echter veel onderzoek nodig om een oordeel te kunnen vellen en om met voorstellen te komen om maatregelen nemen ter verbetering.

Het gedrag van geluid wordt bepaald door de golflengte van de trillingen die zich door ruimte verplaatsen en daarmee ook door de afmetingen, het volume en de vorm van een zaal. Voorts is van belang hoe geluidsgolven door de wanden, plafond, vloeren het meubilair, de aankleding en de toeschouwers zelf weerkaatst, dan wel juist geabsorbeerd worden. Daarbij is kenmerkend de tijd waarin de geluidsgolven zich door de ruimte verplaatsen en waardoor een geluid nog wordt gehoord, terwijl de geluidsbron zelf al is getopt. Dit noemt men de nagalmtijd of gewoon nagalm. Zo is voor een goede verstaanbaarheid van stemmen een vrij korte nagalmtijd van belang en voor akoestische muziek moet deze juist wat langer zijn.

Behalve zaalakoestiek zijn in een theater diverse andere deelgebieden van de akoestiek belangrijk, met name het voorkomen van overdacht van geluiden van de ene ruimte naar de andere. Met de kennis betreffende akoestiek wordt bij de bouw van nieuwe theaters voorkomen dat bijvoorbeeld noodzakelijke geluiden uit repetitie-, laad-en losruimten, kleedkamers, het voorgebouw e.d. hoorbaar zijn tijdens een voorstelling in de zaallof op het podium en orkestbak