Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamA.M. de Jong
Volledige naamAdrianus Michiel de Jong
PseudoniemFrank van Waes, Herbert D. Ross
Geboortedatum29 maart 1888
Geboorteplaats Nieuw-Vossemeer
Overlijdensdatum18 oktober 1943
Overlijdensplaats Blaricum
BeroepSchrijver
DisciplineToneel
Externe databases:
DBNL
IMDb
VIAF

A.M. de Jong (1888 – 1943) was een Nederlands schrijver. Hij publiceerde zijn meeste werk onder eigen naam (A.M. de Jong), maar enkele werken werden onder pseudoniem uitgegeven.

De Jong werd geboren in Nieuw-Vossemeer, een dorp in het westelijk deel van Noord-Brabant. Het gezin had 13 kinderen. De Jongs vader was landarbeider, en ging op zoek naar meer welvaart als arbeider in Rotterdam. Veel van De Jongs jeugdherinneringen zijn verwerkt in de romancyclus Merijntje Gijzens jeugd en jonge jaren.

Tijdens de mobilisatie in de Eerste Wereldoorlog werd De Jong opgeroepen voor dienst. Vanuit zijn gevoel voor onrecht publiceerde hij in zijn Notities van een landstormman kritische stukken over de situatie in het Nederlandse leger. Als gevolg daarvan werd De Jong van de officiersopleiding verwijderd. Later zou hij deze ervaringen verwerken in zijn roman Frank van Wezels roemruchte jaren.

In 1922 trok A.M. de Jong de in Nederland wonende Vlaming George Van Raemdonck aan voor het maken van tekeningen voor de tekststrip Bulletje en Boonestaak. Deze wordt tegenwoordig als een klassieker beschouwd, zowel wegens de gedurfde tekeningen als de controversiële onderwerpen van De Jong.

In 1942 werd De Jong wegens zijn socialistische sympathieën door de Duitsers gearresteerd, maar al snel weer vrijgelaten wegens zijn slechte gezondheid. Als represaille voor de moord op een aantal NSB-ers werd De Jong in 1943 vermoord door Nederlandse SS'ers, een van de zgn. Silbertanne-acties.

In 2001 kwam er een biografie uit, geschreven door de neef van A.M. de Jong, Mels de Jong.[1]


A.M. de Jong heeft bijgedragen aan 11 productie(s).

A.M. de Jong heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan A.M. de Jong heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Merijntje Gijzen's jeugd Bewerking N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel 1928/1929 2 oktober 1928 Nap de la Mar
De wereld op zijn kop Bewerking De Jonge Spelers 1933/1934 14 december 1933 Lucas Wensing
Merijntje Gijzen's jeugd Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel 1928/1929 2 oktober 1928 Nap de la Mar
Merijntje Gijzen's Jeugd (Het Verraad) Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Nap de la Mar 1928/1929 4 juni 1929 Nap de la Mar
Merijntje Gijzen's jeugd (Het verraad) Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Nap de la Mar 1928/1929 19 juni 1929 Nap de la Mar
Flierefluiter's oponthoud Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Nap de la Mar 1929/1930 30 november 1929 Nap de la Mar
Frank van Wezels roemruchte jaren Auteur (schrijver libretto, scenario) Ensemble Bouber 1930/1931 31 januari 1931
Gijzeling Auteur (schrijver libretto, scenario) Ensemble Bouber 1931/1932 16 december 1931
Kromme Lindert Auteur (schrijver libretto, scenario) Ensemble Bouber 1933/1934 24 februari 1934 Herman Bouber
Kromme Lindert Auteur (schrijver libretto, scenario) De Jonge Spelers 1936/1937 18 oktober 1936 Anton Burgdorffer
Wonderlijke waard van hotel Carlecas Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nieuwe Egelantier 1950/1951 1 februari 1951
De wereldreis van Bulletje en Bonestaak Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Jeugdtheater Hofplein 1995/1996 26 december 1995 Louis Lemaire

Bibliografie

  • Studies over literatuur (essayistisch) (1912)
  • De bewaarschool (vertaling) (1914)
  • Ondergang (roman) (1916)
  • De zware weg (roman) (1917)
  • Vacantiedagen (kinderboek) (1917)
  • Marcus van Houwaert (roman) (1920)
  • De handel in pornografie (schetsen) (1920)
  • Vertellingen rond de bewaarschool (vertaling) (1920)
  • Amsterdam bij nacht (schetsen) (1921)
  • Het evangelie van den haat (roman) (1923)
    • I De stormloop
    • II De overwinning
    • III De ineenstorting
  • Dostojewski (essayistisch) (1923)
  • Bloemlezing van revolutionaire poëzie (essayistisch) (1923)
  • De wereld van Bulletje en Boonestaak (kinderboeken) (1923-1935)
  • De wilde man (vertaling) (1923)
  • Een zwerftocht over zee (reisbeschrijving) (1924)
  • Aan den stroom (kinderboek) (1924)
  • Merijntje Gijzens jeugd I: Het verraad (roman) (1925)
  • Vrede op aarde (schetsen) (1925)
  • Notities van een landstormman: recht voor de mobilistieslachtoffers (schetsen) (1925)
  • Fathma, de roos van het Oosten (roman) (1926)
  • Merijntje Gijzens jeugd II: Flierefluiters oponthoud (roman) (1926)
  • Een kluchtige zomerreis (reisbeschrijving) (1926)
  • Merijntje Gijzens jeugd III: Onnozele kinderen (roman) (1927)
  • De arbeiders en het boek (essayistisch) (1927)
  • Naar zonnige landen in donker getij (reisbeschrijving) (1927)
  • Onder de Jefkes (schetsen) (1927)
  • Leven en sterven van oom Anghel (vertaling) (1927)
  • Codine (vertaling) (1927)
  • De kinderziel, god en het leven (beschouwing) (1928)
  • Merijntje Gijzens jeugd IV: In de draaikolk (roman) (1928)
  • De rijkaard, een dorpstragedie (novelle) (1928)
  • Frank van Wezel's roemruchte jaren (roman) (1928)
  • Nerrantsoula (vertaling) (1928)
  • Kruisende wegen (roman) (1929)
  • Flierefluiters tussenkomst (novelle) (1929)
  • De beeldhouwer Adrianus Remiëns (essayistisch) (1929)
  • Kyra Kyralina (vertaling) (1929)
  • De martelgang van kromme Lindert (roman) (1930)
  • De sponzenvisser (vertaling) (1930)
  • Tsatsa-Minnka (vertaling) (1931)
  • Een verdoolde (roman) (1932)
  • De dood van een patriarch (novelle) (1932)
  • Dag des oordeels (vertaling) (1932)
  • De schotel (novelle) (1933)
  • Israël Querido, de mens en de kunstenaar (essayistisch) (1933)
  • Vrij geboren (vertaling) (1933)
  • Vrolike vertelsels (schetsen) (1933)
  • De avonturen van den baron van Munchhausen (kinderboek) (1933)
  • De ondergang van het huis van Thuringen (vertaling) (1933)
  • Metgezellen (verhalen) (1935-1943)
  • Chattinbakkie (1935)
  • Merijntje Gijzens jonge jaren
    • I: De grote zomer (roman) (1935)
    • II: De goede dood (roman) (1936)
    • III: Het boze gerucht (roman) (1937)
    • IV: Een knaap wordt man (roman) (1938)
  • De erfgenaam (roman) (1938)
  • Mustapha, of de tragedie van het geweten (roman) (1939)
  • Spiegelt u zacht (bloemlezing) (1938)
  • Mustapha, of de tragedie van het geweten (1939)
  • Thanatos, de vreemdeling (1939)
  • De dans op de vulkaan (schetsen) (1939)
  • Jack London, zijn leven en werk (vertaling) (1939)
  • De mijn (vertaling) (1940)
  • De vreemde broeders (roman) (1940)
  • Een Bataafs Driemanschap (kinderboek) (1940)
  • Poeske (roman) (1941)
  • De wonderlijke waard van hotel Carlecas (schetsen) (1941)
  • Merijntje in Filmland (schetsen) (1941)
  • De hemelbestormer (vertaling) (1941)
  • De heks van de Riethoek (roman) (1942)
  • De baldadige vertelsels (vertaling) (1943)
  • De dolle vaandrig -in twee delen- (roman) (1946)
  • De achterhoede (vertaling) (1946)
  • Een held keert weer (1947)
  • Metgezellen, een hondenboek (schetsen)(1949)
  • Hotel du Commerce (vertaling (1951)
  • Leven in de brouwerij (1955)
  • Gijzeling (1955)
  • Carmen (1957)
  • De avonturen van Appelsnoet en Goudbaard (kinderboek-bundel) (1963 -1925/1927)

Externe links

Sjabloon:Refs

Bronnen